Geen groot nieuws en toch stegen Bitcoin en Ethereum fors deze week.
De metaverse, het buzzword dat snel opkwam in het interbellum na NFTs en voor AI, wordt nog steeds gebouwd, alleen horen we er weinig over. Eén bedrijf lijkt steeds beter gepositioneerd om de nabije toekomst te domineren: Disney, dat aankondigde $1.5 miljard te investeren in Epic, de maker van de populaire game Fortnite.
Het plan is om de populaire karakters uit werelden van Disney, Pixar, Marvel, Star Wars, Avatar en andere Disney-domeinen te introduceren in het online universum van Fortnite. Het aandeel Disney steeg ruim 10% in de week van deze aankondiging.
Een andere grote introductie die werd ondergesneeuwd door het nieuws over Altman en zijn keten chip-fabrieken, was de lancering van Google Gemini, het voormalige Bard. De reacties zijn gemengd, maar het is van groot belang dat er kwalitatieve concurrentie komt voor ChatGPT en Gemini lijkt de voornaamste tegenstrever te worden. Niemand zit te wachten op weer een markt met slechts één dominante partij, zoals bij zoekmachines.
Temidden van alle AI-hype blijven de chipmakers het goed doen. Nvidia steeg bijna 6% maar vooral degenen die na mijn nieuwsbrief van vorige week in Super Micro zijn gestapt, hadden een fijne week: SMCI steeg liefst 25% en heeft nog steeds een koers-winstverhouding die de helft bedraagt van die van Nvidia.
Je kunt van alles zeggen over Bitcoin, maar niet dat het een slechte belegging is gebleken.
Temidden van alle AI-hype blijven de chipmakers het goed doen. Nvidia steeg bijna 6% maar vooral degenen die na mijn nieuwsbrief van vorige week in Super Micro zijn gestapt, hadden een fijne week: SMCI steeg liefst 25% en heeft nog steeds een koers-winstverhouding die de helft bedraagt van die van Nvidia.
Ver weg van alle aandacht voor AI en superchips kruipt Bitcoin bijna stiekem naar de $50.000. En dan te bedenken dat Bitcoin slechts zeven jaar geleden, op 10 februari 2017, voor het eerst de grens van duizend dollar slechtte.
Januari was fantastisch voor techbedrijven en de S&P 500, maar niet voor Tesla
Het is verwarrend, maar in januari werden duizenden mensen ontslagen bij techbedrijven die tegelijkertijd andere mensen aannamen. Bij Google en Microsoft gingen er ‘netto’ duizenden mensen uit en als gevolg daarvan (of desondanks?) stegen beide bedrijven naar recordhoogte. Is misschien logisch, maar voelt raar.
Tesla buiten beschouwing latend, waar de groei stagneert, worden vrijwel alle grote beursgenoteerde bedrijven beloont voor het optimisme over de groei van de wereldeconomie. In het Midden-Oosten vindt een Gaza een humanitaire tragedie plaats, maar die lijkt zich af te spelen in een parallel universum buiten de economische realiteit. Als Houthis -wie kende deze club een maand geleden- een paar boten aanvallen heeft dat een grotere impact op de beurs, dan groot menselijk lijden. Opnieuw misschien logisch, maar het blijft schrijnend.
In tech zat de nieges er een beetje in, nadat de door de smartphone veroorzaakte groei afnam en het afwachten was welke nieuwe trend een nieuwe hype-cyclus startte. In AI is die nieuwe hype gevonden. De vraag is waarom de twee exponenten van blockchain, Bitcoin en Ethereum, in januari daalden als er zoveel optimisme heerst over de economie en de nieuwe technologische golf?
Het antwoord is simpel: blockchain ligt meestal iets voor op de ’traditionele’ tech-economie en Bitcoin en Ethereum boekten in 2023 al enorme stijgingen. Vergeleken met een jaar geleden steeg Bitcoin 84% en Ethereum 45%. De goedkeuring van de eerste Bitcoin ETF’s werd daarmee een ouderwets ‘buy the rumour, sell the news’-scenario dat zelfs leidde tot angst voor een nieuwe, hevige koerscorrectie voor crypto.
Er zijn miljarden geinvesteerd in nieuwe toepassingen, waarvan er velen al dit jaar op de markt zullen komen. We gaan het vaak hebben over multimodal AI (grof gezegd AI die meer vormen kent en herkent dan alleen tekst) en in blockchain zijn de hypeprojecten veelal weggespoeld en worden serieuze toepassingen beschikbaar. Loopt Apple vast in problemen rond regelgeving en de Chinese markt en wordt NVIDIA één van de drie meest waardevolle bedrijven ter wereld? Alles wijst erop dat 2024 een fascinerend jaar wordt.
Interessant om over na te denken: de legendarische investeerder Fred Wilson (Twitter, Etsy, Kickstarter, Coinbase) beschrijft een nieuw business model voor web 3 en misschien AI-toepassingen: minting. De kern is: gedeeld eigendom met de gebruikers.
Sam Altman, de oprichter en CEO van OpenAI, zoekt miljarden om een netwerk van chipfabrieken op te zetten. Het doel is duidelijk: minder afhankelijk worden van NVIDIA. Opmerkelijk dat de man als side hustle miljarden weet op te halen.
Investeerder en oprichter van LinkedIn Reid Hoffman deelt zijn gedachten over ‘een plausible realiteit.’ Let op zijn beschrijving van een zoektocht naar een oase in plaats van een luchtspiegeling.
We zijn vlak voor kerstmis 2023 en dit zou het moment kunnen zijn voor een flitsend jaaroverzicht of een spannende vooruitblik op 2024. Maar er is iets waar we niet omheen kunnen en wat dringend onze aandacht verdient. Afgelopen week werd de VN-klimaatconferentie COP28 afgesloten met een zouteloze compromisverklaring. The Guardian maakte daarover deze evenwichtige samenvatting.
De positie van de VS als ’s werelds grootste olie- en gasproducent blijft onaangetast. China zal de steenkoolproductie blijven uitbreiden en ook de industrie van India hoeft niet te vrezen. Saoedi-Arabië probeerde elke verwijzing naar fossiele brandstoffen te verwijderen, Rusland werkte achter de schermen om vooruitgang te dwarsbomen en zal dat volgend jaar weer proberen als de klimaattop in Azerbeidzjan wordt gehouden.
Zelfs als optimist kan ik door het ontbreken van specifieke doelstellingen voor CO2-reductie niet als een blij ei juichen over de bereikte overeenkomst om af te stappen van fossiele brandstoffen. Veel landen, met name grote CO2-uitstoters, zijn niet akkoord gegaan met concrete emissiereductiedoelstellingen. Dat maakt de overeenkomst even inhoudsloos als de beloftes van kinderen in de weken voor Sinterklaas, om volgend jaar braver te zijn.
Het is nu aan ons allen
In december 2015 was ik met collega Hans Tobé op COP21 in Parijs, waar de verwachting heerste dat er voor het eerst serieuze plannen zouden worden gesmeed om klimaatverandering tegen te gaan en, kort samengevat, de wereld te redden zoals we die kennen.
Met collega Hans Tobé op de drempel van COP21 in Parijs, december 2015
Hans en ik waren toen net met een groepje gelijkgestemden in de VS en Frankrijk begonnen met Blue City Solutions, dat als doel heeft om projecten te ondersteunen die CO2-reductie bevorderen. Om diverse redenen, waarvan de Covid-pandemie er één was, is dat moeizamer gegaan dan we hadden gehoopt.
Onze gedachte was destijds dat het belangrijk was dat overheid en bedrijfsleven gezamenlijk zouden optrekken. In de praktijk blijken politici wereldwijd door onwil of onkunde, of een ongelukkige combinatie daarvan, niet in staat om tot een coherent beleid te komen waarmee de opwarming van de aarde wordt tegengegaan.
Intussen zijn er veelbelovende technologische innovaties ontwikkeld, zoals CSS-technologie die CO2 uit de atmosfeer haalt en oplost in water maar ook doorbraken geweest in oceaanbemesting. Op het vlak van energie-efficiëntie worden grote doorbraken geboekt, waardoor ik ervan ben overtuigd geraakt dat deze planeet het snelst zal worden gered door innovaties vanuit de samenleving, waarbij overheden alleen faciliterend en niet richtinggevend optreden.
iXora, van de Veluwe
Iedereen die deze nieuwsbrief leest, ook via LinkedIn, Medium of Marketing Report, gebruikt moderne technologie in het dagelijks leven. Of het cloud-diensten zijn zoals Dropbox, Google Cloud of Microsoft OneDrive, AI-toepassingen zoals ChatGPT of streamingdiensten als Netflix; het moderne leven wordt mogelijk gemaakt door diensten die worden geleverd vanuit datacenters, een markt die op dit moment bijna 20% per jaar groeit!
Juist die snelgroeiende datacenters vreten stroom, vooral om de moderne, nieuwste generatie servers te koelen. Daarmee zijn wij samen een deel van het probleem. Volgens mij is de oplossing niet om onze smartphones in te ruilen voor oude Nokias, maar om juist een sprong voorwaarts te maken en datacenters op een betere manier te koelen.
Dat is wat iXora doet op basis van ‘immersion cooling’, koeling door middel van vloeistof in plaats van luchtkoeling, een gepatenteerde technologie waarmee datacenters ruim 30% kunnen besparen op hun energieverbruik en waarmee tevens restwarmte wordt gegenereerd die door bijvoorbeeld huizen en kantoren kan worden gebruikt. Kortom, de technologie van iXora leidt tot significante kostenbesparingen en structurele verlaging van CO2 uitstoot.
Kijk hier naar de korte introductievideo van iXora
Kort samengevat: allereerst gaat het bij datacenters om een wereldwijde miljardenmarkt die gedwongen is om het energieverbruik, en daarmee de CO2-uitstoot, zo snel mogelijk te beperken. Al is het alleen al vanwege de energiekosten!
Ten tweede is de unieke technologie die iXora toepast om servers in de wereldwijde standaard 19 inch behuizing te koelen goed gepatenteerd, wat een concurrentievoordeel betekent. En ten derde heb ik de oprichters leren kennen als kundig, energiek en betrouwbaar.
Die drie factoren samen zie je weinig in een Nederlandse startup. iXora biedt een belegging conform het planet-people-profit principe, waarbij technologische vooruitgang een duurzame wereld mogelijk maakt op winstgevende wijze. Die aanpak spreekt mij aan.
Waar ik ook veel van verwacht, is het deze week door iXora aangekondigde R&D-project om de koelingstechnologie van iXora toe te passen op de machines van NVIDIA, de onbetwiste marktleider op het gebied van servers voor AI-toepassingen. Als deelnemer in het NVIDIA Inception Program krijgt iXora toegang tot de NVIDIA engineers bij het geschikt maken van de iXora-technologie voor de CPU’s en GPU’s van NVIDIA.
En toegegeven, in het kader van volledige transparantie: ik denk als zuunige Nederlander ook dat de waardering van iXora, de prijs per aandeel, voor een bedrijf in zo’n wereldmarkt dat zijn producten al uitlevert aan betalende klanten, bescheiden is. Als iXora niet in Ede maar in Palo Alto zou zijn gevestigd, was het bedrijf minimaal het vijfvoudige waard. Zo simpel is het.
De kerstgedachte in 2023: investeer in duurzaamheid
Bij elke innovatie is het belangrijkst wat de klant ervan vindt. Juist daarom is de mening van Ludo Baauw, CEO van Intermax, zo belangrijk. Hij windt er als Rotterdammer geen doekjes om. Kijk hier naar zijn heldere presentatie over de eerste installatie van iXora bij Intermax, in het datacenter van NorthC.
Omdat jij als lezer van deze nieuwsbrief ook bovenmatig bent geïnteresseerd in innovaties die ons leven kunnen verbeteren, vraag ik je daarom of je iXora wil steunen. Dat is mijn oproep deze kerst.
Participeren kan al vanaf €5.000 en alle informatie is hier verkrijgbaar. Er zijn mensen die investeren op naam van hun kinderen, zodat eventuele winst ook bij de volgende generatie terecht komt. Een mooie gedachte, maar ik zou goed de afweging maken hoe snugger je kroost is want het gaat mogelijk om serieus zakgeld.
Let sowieso goed op, uiteraard: ondanks mijn enthousiasme wil ik benadrukken dat investeren in startups hoog risicovol is. Doe dit alleen met geld wat je kunt missen en ga er ook vanuit dat je het kwijt bent; alleen, als je er wel iets van gaat terugzien, is dat waarschijnlijk veel meer dan je erin hebt gestopt.
Spotlight 9: technologie had een topjaar in 2023
Over investeren en risico’s gesproken: het blijft opvallend om te zien dat ondanks de oorlog in Oekraïne, de ellende in Israel en de Gazastrook en de onzekerheid rond de Chinese economie, met de Amerikaanse presidentsverkiezingen in het vooruitzicht, de tech-aandelen fenomenale rendementen behaalden in 2023.
NVIDIA, Meta en Bitcoin waren de winnaars van 2023. Over de laatste vijf jaar bezien, was het anders.
Ik heb behalve naar 2023 ook teruggekeken naar de best presterende aandelen in de laatste vijf jaar. Dat leidt tot een ander beeld en andere conclusies. Wat in 2023 het meest in het oog springt, is niet dat NVIDIA met 242% stijging verreweg de beste belegging is geweest van de Spotlight 9, want dat was met de explosie van de AI-markt geen verrassing.
Maar ik ken niemand die had verwacht dat het aandeel Meta (Facebook, Instagram, Whatsapp) na het rampzalige 2022, dit jaar met 168% zou stijgen. De comeback van Bitcoin en Tesla was ook opvallend. Beleggen, zeker in technologie, blijft een rare combinatie van analytisch denken en geloof in toverkunst.
Daarom is het ook zinvol om de S&P 500 niet uit het oog te verliezen: in deze grafiek is het de kneus van de klas, maar in 2023 steeg deze index 23% en over de laatste vijf jaar bedroeg de stijging zelfs 93%. Voor de voorzichtige belegger nog altijd een vele malen beter rendement dan een spaarrekening.
Kijkend naar de laatste vijf jaar zijn Ethereum, NVIDIA en Tesla de beste drie beleggingen geweest met duizelingwekkende stijgingen:
Ethereum: 1841%
NVIDIA: 1409%
Tesla: 1089%
Ik had zeker Bitcoin op het podium verwacht, maar daaruit blijkt eens te meer dat ik me op beleggingsgebied beter kan richten op analyses dan op voorspellingen. Want ik kan nog steeds geen enkel zinnig antwoord geven op de meest gestelde vraag: ‘wat zijn in de komende vijf jaar de volgende Ethereum, NVIDIA en Tesla?’
Ik wil iedereen bedanken voor de belangstelling, de tips en de feedback en wens alle lezers en hun geliefden een hele fijne kerst, een prettige jaarwisseling en alle geluk, liefde en gezondheid in 2024. Tot volgend jaar!
Eindelijk verscheen deze week het antwoord van Google op ChatGPT van OpenAI, met als blikvanger een video van Gemini, de beoogde OpenAI-killer waar duizenden briljante breinen van Google en dochteronderneming DeepMind de laatste jaren aan hebben gewerkt. De ontvangst was gematigd positief; totdat vrijdag bleek dat Google een aantal elementaire delen van de introductievideo had gemanipuleerd. De reacties waren vervolgens vernietigend.
Google maakt een video, fake 1. Eh, take 1. (Beeld gemaakt met Dall-E)
Google werd met hoon overladen en het wachten is op de eerste rechtszaken. Een beursgenoteerde onderneming kan niet klakkeloos verkeerde informatie verstrekken die de beurskoers kan beinvloeden. Google is duidelijk in grote paniek en voelt zich door OpenAI aangevallen in het hart van het bedrijf: het toegankelijk maken van informatie.
Google onder grote druk
Het zat er aan te komen. CEO Sundar Pichai van Alphabet Inc, het moederbedrijf van Google, ging eerder dit jaar viral met deze briljante montage van zijn toespraak op het Google I/O event waarbij hij in vijftien minuten liefst drieëntwintig keer het woord AI in de mond nam. Het hele evenement duurde twee uur, waarin meer dan honderdveertig keer de term AI viel. De boodschap was duidelijk: Google ziet AI als een elementaire technologie.
Intussen bleef Google’s AI-dienst Bard in alle opzichten tekort schieten vergeleken met ChatGPT van marktleider OpenAI. Toen vervolgens Microsoft doorinvesteerde in OpenAI en het investeringsbonnetje liet oplopen tot liefst $13 miljard terwijl OpenAI tussen neus en lippen door meldde dat het op weg was naar een jaaromzet van meer dan een miljard dollar, gingen alle alarmbellen af bij Google.
De twee afdelingen die zich bij Google bezighielden met AI, genaamd DeepMind en Google Brain want aan zelfvertrouwen geen gebrek bij de oppernerds, werden gedwongen te fuseren en deze gecombineerde breinkracht had moeten culmineren in het ultieme antwoord op ChatGPT, onder de codenaam Gemini. Met liefst zeventien(!) video’s introduceerde Google deze beoogde ChatGPT-killer.
Kijk vooral naar dit stukje uit de gewraakte introductievideo van Gemini, waarin Gemini beter lijkt te zijn in balletje-balletje dan een willekeurige toerist op de Nieuwendijk: feilloos ziet Gemini welk bekertje moet worden opgetild. Even later lijkt Gemini nog intelligenter, omdat het gelijk ‘steen, papier, schaar’ herkent als iemand die handgebaren maakt. Helaas blijkt dit totale onzin.
Hoewel in een blogpost werd toegelicht hoe de fascinerende video in elkaar is gezet, zal vrijwel niemand van de YouTube-video doorklikken naar die blijkbaar bijbehorende uitleg. Uit de blogpost blijkt dat Gemini er via een tekstprompt op werd gewezen dat het een spel betreft met de aanwijzing: “Hint: it’s a game.”
Daarmee is het hele ‘wow-effect’ van de video ondergraven. De fascinatie die we als kijker in eerste instantie hebben vindt de oorsprong in onze hoop dat een computer ons begrijpt; als mensen, met onze eigen vorm van communicatie, zonder muis of toetsenbord. Wat Gemini doet is misschien alsnog razendknap, maar het is niet conform de verwachting die werd gewekt in de video.
Het is alsof er een date voor je wordt geregeld met die hele beroemde Cindy, dat Amerikaanse icoon uit de jaren negentig, en als je helemaal in je geluksblouse klaarzit in afwachting van Cindy Crawford, schuift tegenover je Cindy Lauper aan. Het is nog steeds hartstikke leuk en gezellig en tuurlijk maak je samen die selfie, maar het is toch anders.
‘Op een bepaald moment legt de gebruiker (de Google-werknemer) een wereldkaart neer en vraagt aan de AI: “Op basis van wat je ziet, bedenk een spelidee… en gebruik emoji’s.” De AI reageert door schijnbaar een spel uit te vinden genaamd “raad het land”, waarin het aanwijzingen geeft, zoals een kangoeroe en koala, en reageert op een correcte gok van de gebruiker die naar een land wijst, in dit geval Australië.
Maar in werkelijkheid, zo blijkt uit Google’s blogpost, heeft Gemini dit spel helemaal niet uitgevonden. In plaats daarvan werden de volgende instructies aan de AI gegeven: “Laten we een spel spelen. Denk aan een land en geef me een aanwijzing. De aanwijzing moet specifiek genoeg zijn dat er slechts één correct land is. Ik zal proberen naar het land op een kaart te wijzen,” luidde de opdracht.
Dat is niet hetzelfde als beweren dat de AI het spel heeft uitgevonden. Google’s AI-model is indrukwekkend ongeacht het gebruik van stilstaande beelden en tekstgebaseerde prompts – maar die feiten betekenen dat de mogelijkheden ervan zeer vergelijkbaar zijn met die van OpenAI’s GPT-4.’
Met die Brits onderkoelde laatste zin diskwalificeert de BBC het PR-circus wat Google probeerde op te tuigen. De bedoeling van Google was om OpenAI een enorme dreun te geven, maar in werkelijkheid heeft Google zichzelf fors in de voet geschoten. Meerdere Google-medewerkers uitten hun ongenoegen op interne fora. Dat is niet handig voor Google in de concurrentieslag op de arbeidsmarkt om AI-talent.
Want juist in deze weken waarin OpenAI nog slechter bleek te worden geleid dan een willekeurige carnavalsvereniging, had Google het verschil kunnen maken door rustig, weloverwogen en bovenal feitelijke informatie aan te bieden via Gemini.
Vertrouwen in Google geschaad
In plaats daarvan lanceerde het een wanhoopsoffensief. Google moet niet zo’n ingewikkelde video faken, als Gemini op de simpele vraag ‘geef me een Frans woord van zes letters’ nog antwoordt met ‘amour, het Franse woord voor liefde.’
De breinen van Google die Gemini hebben gevoed met data zijn blijkbaar zelden in Frankrijk geweest, anders hadden ze het juiste antwoord kunnen geven: ‘putain, het Franse woord voor elke situatie.’
Google’s merkwaarde en marktleiderschap zijn gebaseerd op het vertrouwen en de geloofwaardigheid dat het heeft opgebouwd door te proberen op een eerlijke manier antwoorden te geven op onze zoekvragen. Het bedrijf met als missie om ’s werelds informatie te organiseren en toegankelijk te maken, moet veel voorzichtiger zijn met de manier waarop het die informatie probeert te ontsluiten.
Techcrunch vat het kernachtig samen: “Google’s nieuwe Gemini AI-model krijgt een gemengde ontvangst na zijn grote debuut gisteren, maar gebruikers kunnen minder vertrouwen hebben in de technologie of integriteit van het bedrijf nadat ze erachter zijn gekomen dat de meest indrukwekkende demo van Gemini grotendeels in scène was gezet.“
Nu doet Google nog goochem met balletje-balletje of steen-papier-schaar, maar zodra Gemini volledig beschikbaar is wordt het geacht een relevant antwoord te geven op vragen zoals, ik noem eens wat, wie rechtmatig aanspraak kan maken op de Gazastrook, de Krim of de Zuid-Chinese zee. Wie heeft er na deze week nog vertrouwen in dat Gemini daarop een zinvol antwoord kan geven?
Hey Google, je staat op de voorpagina van de krant. Heus waar. (Beeld gemaakt met Dall-E)
Hoeveel miljard snoept OpenAI af van Google?
De reden dat Google zo overspannen reageert op het succes van OpenAI is uiteraard te vinden in de ordinaire pecunia, de pegulanten, de pegels. In het derde kwartaal van 2023 rapporteerde Alphabet Inc., het moederbedrijf van Google, een totale omzet van zevenenzeventig miljard dollar.
Liefst 78% daarvan werd gegenereerd uit de advertentieactiviteiten van Google, wat neerkomt op bijna zestig miljard dollar. Let wel: in een kwartaal. Google verkoopt per dag richting de zevenhonderd miljoen dollar aan reclame en is op weg om dertig miljoen dollar om te zetten – per uur.
ChatGPT haalde binnen twee maanden na lancering ruim honderd miljoen gebruikers en het is niet ondenkbaar dat OpenAI met ChatGPT binnen een paar jaar het bereik van Google zal halveren. Iedereen die ik ken die ChatGPT gebruikt, vooral degenen met een betaald abonnement, waarvan er al miljoenen gebruikers zijn, zegt Google nog zelden te gebruiken.
Google heeft veel meer bereik dan het kan verkopen dus afname in bereik staat niet gelijk aan een proportionele afname van omzet; maar het is nog slechts een kwestie van tijd voordat ChatGPT een goede reclamevorm weet te koppelen aan de specifieke zoekvragen. Ik bedoel: er is een bedrijf dat miljoenen verdient per uur aan het verkopen van blauwe linkjes boven de antwoorden, dat zal OpenAI ook niet zijn ontgaan…
Dalende beurswaarde betekent een exodus van talent
Google zal dan snel kunnen afzakken van één van ’s werelds meest waardevolle ondernemingen met een beurswaarde van 1.7 biljoen (1700 miljard) dollar naar, pak hem beet, de helft – en dan ongeveer evenveel waard zijn als de bij Google gehate, verafschuwde concurrent op de reclamemarkt: Meta, de maker van in de opperbreinen van Google eenvoudige, laag bij de grondse sociale media als Facebook, Instagram en Whatsapp. Oh, de horror.
Dit is vooral van belang omdat in dit scenario het personeel, dat in de tech-sector nooit opknapt van daling van de waarde van hun opties, veel sneller geneigd is om over te stappen naar bedrijven die wel snel in waarde stijgen. Zoals OpenAI, de maker van ChatGPT.
Spotlight 9: de meest gehate beursrally
‘The most hated rally’, aldus Meltem Demirors: de stijging van Bitcoin en Ethereum zet door.
‘The most hated rally’, zo omschrijft crypto-orakel Meltem Demirors treffend de situatie in de cryptosector. ‘Iedereen is moe om over crypto te horen, maar baby, we zijn terug!‘
Na alle schandalen in de cryptosector lijkt het aftreden van Binance CEO Changpeng Zhao, CZ voor mensen die willen doen alsof ze vroeger samen met hem in de zandbak speelden, het signaal te zijn geweest om de markt omhoog te stuwen. Ik schreef vorig jaar maart over de problemen bij Binance om te voldoen aan de meest basale vormen van compliance.
Volgens Demirors spelen de macro-economische factoren een grotere rol, zoals de verwachte rentedalingen en het oplopende Amerikaanse begrotingstekort. De mogelijke goedkeuring van Bitcoin ETF’s is al ingeprijsd en het wachten is tot institutionele beleggers in crypto stappen. De consumenten lijken al langzaam terug te keren. Cryptobeleggers lijken intussen vaker Ethereum naast Bitcoin te houden.
Beleggen en bevallen
Ik blijf bevestigd worden in mijn overtuiging dat professionele beleggers evenveel van technologie begrijpen als mannen van bevallingen: natuurlijk bestaan er moeilijke studies en prachtige theoretische bespiegelingen over, maar wat ik van ervaringsdeskundigen hoor blijkt het toch een cruciaal verschil of je naast een bevalling staat mee te puffen, of zelf nieuw leven op aarde brengt. In het beleggen in technologie of het ontwikkelen ervan zit een soortgelijk verschil.
Er is volgens mij geen mens werkzaam in de techsector die na het doornemen van de reacties op de Gemini-aankondiging van Google, dacht van: ‘dat ziet er toppie uit, ik moet snel wat aandeeltjes Alphabet bijkopen.’
Maar wat meldt Reuters, bijna juichend: “Alphabet aandelen eindigden donderdag 5,3% hoger, terwijl Wall Street de lancering van Gemini toejuichte, omdat het nieuwe kunstmatige intelligentie model kan helpen om het gat te dichten in de race met het door Microsoft-ondersteunde OpenAI.”
Ken Mahoney, CEO van Mahoney Asset Management (ik bespeur een familierelatie) zegt het nog mooier: “Er zijn verschillende manieren om je bedrijf te laten groeien, maar een van de beste manieren is met dezelfde klantenbasis door hen meer oplossingen of meer aanbiedingen te geven en dat is wat ik geloof dat dit (Gemini) doet voor Google.”
Het probleem met mensen die iets geloven, is dat ze dat vaak doen zonder feitelijke onderbouwing. Overigens stegen Bitcoin en Ethereum afgelopen week meer dan Alphabet (Google).
De echtparen Morin en Lessin zijn journalisten, ondernemers en investeerders en daarmee een levende weerspiegeling van het tech-ecosysteem in Silicon Valley.
Samen maken ze een interessante podcast waarbij deze week ondermeer Google’s Gemini en de crypto-rally worden besproken.
Het is fantastisch dat Google-oprichter Sergey Brin weer aan het programmeren is bij Google, uit pure passie. De Wall Street Journal had het deze zomer al in de smiezen. Benieuwd wat Brin vindt van de marketingactiviteiten over Gemini, waar hij zelf aan werkt.
Het AI-bedrijf van Elon Musk, x.AI, zoekt wat startkapitaal en met een miljard kunnen ze in elk geval een paar maanden vooruit. Waarbij wel gelijk de vraag rijst waarom Musk zin heeft in pottenkijkers van buiten en niet zelf de knip trekt. Misschien verwacht hij al bij dat andere x.com, het voormalige Twitter, fors te moeten bijleggen.
Mistral, Franse AI-hoop in bange dagen, maakte geen video, zelfs geen whitepaper of blogpost, maar het linkte in een tweet naar een torrent-bestand van hun nieuwe model, met de aansprekende naam MoE 8x7B. Maar dat is logisch. Het deed een humoristische Twitteraar verzuchten ‘wacht jullie doen het verkeerd, je moet alleen een blogpost publiceren, zonder model.’ Het zal nog een tijd duren voor Google niet meer van dit soort steken onder water krijgt. Enfin, mij betreft alleen maar amour voor Mistral.
De details moeten de komende dagen duidelijk worden, maar het feit dat Amnesty International zich al roert vanwege het gebrek aan een verbod op gezichtsherkenning, is zorgwekkend. EU-commissaris Breton denkt dat Europa hiermee een leidende rol speelt op AI-gebied en zou waarschijnlijk goed gedijen als belegger op Wall Street.
CFO Paul Vogel kreeg nog een schop na: “Spotify-CEO Daniel Ek zei dat de beslissing is genomen omdat Vogel niet de ervaring had die nodig was om het bedrijf zowel uit te breiden als te voldoen aan de marktverwachtingen.” Vogel was niet beschikbaar voor commentaar maar verkocht nog wel voor ruim $9 miljoen aan opties. Het blijft lastig om als intermediair van andermans media een stabiele onderneming te bouwen.
Ik houd hoop dat AI zal worden gebruikt in medische technologie, om sneller ziektebeelden op te sporen, diagnoses te stellen of behandelingen te ontwikkelen. Maar op dit moment lijken de slimste kinderen van de klas zich te richten op het ontwikkelen van AI-videos die op TikTok de dansjes nadoen van echte mensen.
Waar zijn de vrouwelijke auto-ontwerpers? ‘Misschien ligt de weg vooruit in de automobielindustrie noch bij het vrouwelijke (de onbeschreven bladzijde) noch bij het mannelijke (met volle kracht vooruit), maar ergens in het midden dat het praktische en het poëtische combineert, met of zonder paardenstaart,’ aldus Wired.
De afgelopen week was druk en gevuld met reisdagen, waardoor ik niet in staat was om het nieuws nauwlettend te volgen. In plaats daarvan heb ik interessante links opgeslagen en gisteren doorgenomen. Het is verbazingwekkend om te zien wat er in één week allemaal gebeurt op het gebied van technologie, vooral binnen AI en crypto.
Ik heb geprobeerd om de meest opmerkelijke ontwikkelingen kort samen te vatten en te duiden. Ik hoop dat het niet teveel een waslijst aan links is geworden:
OpenAI lanceert Doe-Het-Zelf GPT
OpenAI stelt ontwikkelaars en gewone mensen in staat aangepaste chatbots met het publiek te delen via een “GPT Store,” een eigen app-store waar geverifieerde ontwikkelaars hun chatbots kunnen uploaden en beschikbaar kunnen stellen voor gebruikers om te downloaden. In de komende maanden zullen ontwikkelaars ook geld kunnen verdienen op basis van hoeveel mensen hun chatbot gebruiken.
AI is een wapenwedloop en de generaals worden rijk
OpenAI betaalt $10 miljoen aan AI-onderzoekers door een aandelenverkoop voor werknemers te houden die de waardering van de startup bijna zou verdrievoudigen tot meer dan $80 miljard. De recruiters van het bedrijf proberen toppers op het gebied van kunstmatige intelligentie bij Google weg te kopen met miljoenen dollars en een simpele boodschap: kom nu naar OpenAI om een aandelenpakket te krijgen tegen de huidige waardering van $27 miljard en profiteer van de aanstaande waardestijging tot $80 miljard.
Dit is een grappige omgekeerde wereld, omdat bedrijven als Google en Apple tot nu toe talenten konden weghalen bij startups door ze een niet te weigeren combinatie aan te bieden van gegarandeerd topsalaris (denk vier jaar gegarandeerd voor $3 miljoen) plus een minimaal gelijkwaardig aandelenpakket. OpenAI profiteert nu van het feit dat de waardering van het bedrijf veel sneller stijgt dan die van Apple en Google.
Door nieuwe private investeerders de kans te geven een deel van het aandelenpakket van werknemers te kopen, kunnen die veel sneller profiteren van de waardestijging dan in het traditionele model waarbij ze moeten wachten tot een beursgang. Het is aardig om in het achterhoofd te houden dat toen Facebook in 2012 naar de beurs ging, de marktwaarde vergelijkbaar was met die van OpenAI op dit moment. Alleen wordt van OpenAI geen beursgang verwacht.
Het zal niet lang miljarden blijven regenen in de AI-sector
De stratosferische waardering van OpenAI zal investeerders in de zelfstandige concurrenten zoals Anthropic (maker van Claude) en Inflection.ai (maker van chatbot Pi) grote zorgen baren. De markt voor toepassingen zoals ChatGPT van OpenAI lijkt erg op de markt van zoekmachines, waarin Google ruim 80% marktaandeel heeft en de nummer twee, Bing, nog geen 10%.
Dat maakt het erg riskant voor investeerders om in Anthropic en Inflection te investeren op waarderingen boven de pakweg $5 miljard, omdat de nummers twee en drie altijd een lagere waardering krijgen per klant of per dollar omzet dan de marktleider. Een uitdunning van het veld van AI-ontwikkelaars binnen een jaar lijkt daarom logisch.
Wel een camera, geen scherm: de ‘speld’ van Humane. Source: Humane website.
AI speld van een kwart miljard
Dat gezegd hebbende is het grote nieuws van deze week onmiskenbaar dat Humane, het bedrijf van voormalig Apple-medewerkers Bethany Bongiorno en Imran Chaudhri, door The Wall Street Journal omschreven als “echtgenoten en medeoprichters” die al bijna een kwart miljard (!) dollar aan investeringsgeld ophaalden, het eerste product lanceerde: de Ai pin, ofwel de kunstmatige intelligentie speld, die je wordt geacht op je kleding te dragen.
De speld weegt 55 gram, ongeveer het gewicht van een tennisbal, wordt bestuurd met je stem om telefoontjes te plegen en gegevens op te zoeken (uiteraard in OpenAI van Sam Altman, ook één van de investeerders in Humane) en valt vooral op omdat de speld wel een camera bevat om foto’s mee te maken, maar geen scherm om iets vanaf te kunnen lezen.
Ars Technica vindt het niks: “De Humane AI Pin is een bizarre kruising tussen Google Glass en een pieper. De Humane AI pin heeft geen scherm, geen apps, en een griezelige camera die recht in je gezicht zit.” De laserprojectie, waarmee je informatie op je hand kunt projecteren, wordt wel gewaardeerd maar schijnbaar meer vanwege het hoge James Bond-gehalte. Het ontbreken van een app store voor apps van derden wordt terecht gezien als een groot gemis.
De hele presentatievideo is interessant om te bekijken, maar misschien niet om de redenen die de oprichters hopen. Allereerst snap ik niet waarom je een apparaat van $699 zou kopen dat weinig meer kan dan een smartphone, die iedereen altijd al bij zich heeft en niet gaat vervangen met een AI-speld. Om mee te livestreamen dan, vanaf je borstkas? Dat is vooral leuk voor zelf kickende mountain bikers en Hamas.
Batterijtje = perpetual power system?
Daarnaast krijg ik altijd ernstige jeuk van apparaatjes die slogans en marketingspeak meekrijgen die nergens op slaan. Het vervangbare batterijtje van de speld heet in Humane termen een ‘perpetual power system’ en het oranje lampje dat aangeeft dat de camera aanstaat is een ’trust light.’
Wat ik wel enorm kan waarderen, is het uitgestreken gezicht van Imran Chaudhri waarmee hij zijn geesteskinderen presenteert. Hij en mevrouw Bongiorno hebben helemaal geen goede morgen, maar zien eruit alsof ze een grafrede uitspreken op de uitvaart van een geliefd familielid. Dit is zoveel fijner dan die opgepompte marketingfiguren die ‘we are so excited’ kirren bij de aankondiging van een nieuwe printer driver.
Ook vind ik het leuk dat de heer Chaudhri bescheiden genoeg is om als ’tweede man’ te functioneren onder mevrouw Bongiorno, de CEO.
Spotlight 9: BlackRock gelooft in Ethereum
Dit gebeurt er als BlackRock, de ’s werelds grootste vermogensbeheerder, zich stort op Ethereum.
Ik heb al vaker enthousiast geschreven over Ethereum, het meest populaire ontwikkelplatform voor blockchain-applicaties, overigens ook getooid met een prachtige slogan: ‘Ethereum, the world’s computer.’ Maar omdat niet geheel duidelijk is wat het totale aantal ETH is dat in omloop wordt gebracht, kun je je twijfels hebben bij Ethereum als investering. Functie en waarde zijn vaak niet met elkaar verbonden. Denk aan de waarde van kraanwater voor ons leven en de lage prijs die we ervoor betalen.
De onvolprezen Meltem Demirors legde bij CNBC uit waarom de koers van Bitcoin bleef stijgen en ETH deze week met ruim 10% omhoog spoot. Het nieuws dat BlackRock naast een ETF (Exchange Traded Fund) voor Bitcoin ook een ETF voor Ethereum wil introduceren, is een enorme katalysator voor het einde van de cryptowinter.
Een BlackRock ETF voor Bitcoin en Ethereum, mits goedgekeurd door de SEC uiteraard, biedt beleggers een toegankelijkere en potentieel veiligere manier om te investeren in cryptovaluta zonder de technische complexiteiten van het direct kopen, opslaan en beheren van cryptovaluta. Aankoop geschiedt zoals bij een normaal aandeel op een conventionele beurs, waarbij het onderliggende beheer en de beveiliging van de digitale munten door BlackRock worden verzorgd.
Soms wordt vergeten hoe groot BlackRock is, omdat de bijna 10 biljoen dollar onder beheer een onvoorstelbaar getal is. Maar 10 biljoen dollar is tienduizend keer een miljard(!). Zodra BlackRock aan haar klanten Bitcoin en Ethereum kan aanbieden en slechts 1% naar crypto gaat, zou dat al direct bijna 10% extra kapitaal in de cryptomarkt betekenen.
De BBC verkneukelt zich bijna over de ineenstorting van de NFT markt en meldt wel dat Bitcoin in vergelijking met het hoogtepunt ongeveer 50% is gedaald, zonder te melden dat Bitcoin vergeleken met vijf jaar geleden liefst 880% is gestegen. De 1762% stijging van Ethereum in de laatste vijf jaar wordt al helemaal niet genoemd. Matige journalistiek.
Ben Evans schrijft in zijn uitstekende nieuwsbrief over de teloorgang van Twitter onder het bewind van Elon Musk deze prachtige zin: “It turns out that social networks are harder than rocket science.“
Vlak voor het Amerikaanse exportverbod kocht het Chinese bedrijf 01.AI nog snel voor anderhalf jaar chips in bij Nvidia. CEO Kai-Fu Lee betreurt de handelsoorlog: “We zullen twee parallelle universums hebben. Amerikanen zullen hun producten en technologieën leveren aan de VS en andere landen, en Chinese bedrijven zullen bouwen voor China en wie dan ook Chinese producten gebruikt. De realiteit is dat ze niet erg veel zullen concurreren in dezelfde markt.”
Google voert gesprekken om honderden miljoenen dollars te investeren in Character.AI, aangezien de snelgroeiende startup voor ai-chatbots kapitaal zoekt om modellen te trainen en bij te blijven met de vraag van gebruikers, aldus Reuters. Ik betwijfel die vraag van gebruikers, want zoveel mensen willen niet in gesprek met een chatbot van een nep-psycholoog of een banaan.
Ik heb nooit begrepen waarom een verhuurder van te trendgevoelig ingerichte, dure kantoorruimte, $50 miljard waard zou zijn. Blijkbaar dachten de meeste mensen er zo over.
Ik vroeg aan Midjourney: ‘make an image that symbolizes two technologies colliding: AI and crypto.’ Ik vind het resultaat best aardig, al weet ik niet wie crypto en wie AI is.
Je zult toch anno 2023 een extreem succesvolle startup hebben, zoals Sam Altman van OpenAI, en producten ontwikkelen als ChatGPT waarover veel mensen wereldwijd enthousiast zijn en waar Microsoft en investeerder Marc Andreessen miljarden in pompen. Dan slaap je vreemd genoeg juist niet lekker, maar doe je geen oog dicht in de wetenschap dat elk moment Elon Musk een concurrent kan introduceren waarvan twee dingen zeker zijn; allereerst dat hij genoeg geld kan ophoesten of regelen om fors te investeren en ten tweede dat hij het talent en doorzettingsvermogen heeft om eraan te sleutelen tot het iets goeds wordt. En oh ja, je weet ook dat die concurrent qua naam iets met een X krijgt.
Want naast ondermeer Tesla (met de modellenreeks S 3 X Y, lees die letters als een woord), Space X en X (voorheen Twitter) heeft Musk nog tijd over om dit weekend xAI te lanceren, zijn kraslot in de AI-loterij waarvan de inleg miljarden bedraagt en de mogelijke winst honderden miljarden. Ooit was Musk investeerder in OpenAI van Sam Altman, tegenwoordig is het haat en nijd tussen de heren.
Het universum heeft een karakter?
xAI heeft als missie “het ware karakter van het universum begrijpen” en dat soort kretologie schept verplichtingen.
Helaas is de eerste versie van Grok nog slechts toegankelijk voor gebruikers in de VS. Er is een wachtlijst, alleen is die voor mij nog gesloten; wellicht is registreren voor bezoekers vanuit de VS wel mogelijk.
Het is lastig om een product te beoordelen op basis van een website van 1 pagina, maar wat opvalt tussen alle kretologie is de focus op efficiëntie. Het lijkt erop alsof xAI wil proberen met minimale ‘compute’ maximale output te genereren, zodat er zo min mogelijk hoeft te worden geïnvesteerd in dure en nauwelijks beschikbare chips van Nvidia.
xAI verhult niet, geheel in de stijl van Musk, wie het ziet als de voornaamste concurrenten:
“Op deze benchmarks liet Grok-1 sterke resultaten zien, waarbij het alle andere modellen in zijn berekeningsklasse overtrof, inclusief ChatGPT-3.5 en Inflection-1. Het wordt alleen overtroffen door modellen die zijn getraind met een aanzienlijk grotere hoeveelheid trainingsdata en computerbronnen, zoals GPT-4. Dit toont de snelle vooruitgang die we bij xAI boeken in het trainen van LLM’s met uitzonderlijke efficiëntie.”
Even verder wordt ook Claude, van Anthropic, kort geroosterd in het haardvuur en daarmee is het duidelijk: het prijsschieten op OpenAI (maker van ChatGPT) en Inflection (maker van chatbot Pi) en Anthropic (maker van Claude) is geopend.
Maak kennis met Grok, de AI-tool in de categorie ‘mensen, ik ben me er eentje hoor!’
Musk zal genieten van de aandacht voor Grok, want hij kampt de laatste tijd met veel gedoe rond X, dat een jaar nadat hij Twitter overnam evenveel miljarden omzet lijkt te verliezen als letters in de bedrijfsnaam en privé is het op z’n zachtst gezegd ook nogal roerig. Dat is niet geheel onverwacht, want de man schept blijkbaar even graag bedrijvigheid als nageslacht (inmiddels tien of elf Muskjes, dat verschilt per website).
De timing van de lancering van het eerste product van xAi is niet toevallig. Musk was deze week aanwezig op de eerste UK AI Safety Summit. Premier Sunak scoorde in zijn thuisland omdat hij erin slaagde om China en de VS naar Engeland te krijgen, maar vice president Kamala Harris ontweek de Chinese minister en het uiteindelijke resultaat van de grote heisessie wordt door New Scientist op Brits onderkoelde wijze samengevat: “het resultaat lijkt een belofte om meer bijeenkomsten te houden.“
Morgen, maandag 6 november, houdt OpenAI zijn allereerste DevDay, een moment om ontwikkelaars te enthousiasmeren en in het zonnetje te zetten. Voor Musk reden genoeg om dit feestje van OpenAI zo grondig mogelijk te willen verpesten met zijn lancering dit weekend. Helaas is bij het schrijven van dit stuk nog niet duidelijk wie de ‘selecte groep’ is die toegang krijgt tot het eerste product van xAI, de AI-assistent Grok, maar schijnbaar wordt voorrang gegeven aan betalende abonnees van X – die andere X, dus niet xAI.
Belangrijke Executive Order president Biden over AI
In tegenstelling tot de matige Davos-imitatie van premier Sunak, was de maandag gepresenteerde presidentiële verordening van president Biden over AI een veel concreter startpunt voor serieus beleid. Ik vind het een goede eerste stap, maar vraag me af waarom Biden weinig doet aan bescherming van de privacy van burgers.
Wie bepaalt hoe de systemen worden gevoed met data, wie heeft toegang tot die data en hoe kan desinformatie worden verwijderd? De VS mist hier duidelijk wetgeving zoals GDPR in de Europese Unie.
Biden eist dat zogenaamde ‘red teams’ worden gebruikt door AI-ontwikkelaars, ofwel teams van experts die de aanvals- of exploitatiecapaciteiten van een potentiële tegenstander nabootsen en proberen een bedrijf of systeem aan te vallen. De resultaten van deze aanvallen moeten met de overheid worden gedeeld. Ook stelt de president de invoering voor van een AI-watermerk, zodat gebruikers door AI-gegenereerd materiaal direct kunnen herkennen.
Opvallend is hoe de diverse media vanuit eigen perspectief analyseren. De meest doorwrochte analyse vind ik die van Anjana Susaria, professor information systems aan Michigan State University en ook het bredere perspectief van Scientific American is zeer lezenswaardig. Daarentegen bekijkt Crunchbase uiteraard vooral vanuit investeerdersperspectief, terwijl Brookings een stoet van hun slimmerikken loslaat maar geen algemene conclusie biedt.
Ook vond ik opvallend dat president Obama een rol speelde bij de totstandkoming van het stuk van Biden, terwijl presidenten doorgaans weinig boodschap hebben aan de meningen van hun voorgangers, tijden van crisis uitgezonderd.
Open source AI-modellen zijn kansrijk
Dat de ontwikkelingen op AI-gebied vele malen sneller gaan dan beleidsmakers wereldwijd kunnen bijbenen, blijkt wel uit de duizelingwekkende cijfers in dit artikel over het succes van Llama, de enigszins open source variant op AI-gebied van Meta.
Een andere open source variant, die van het Franse Mistral, heeft aansprekende resultaten geboekt en Mistral is momenteel op zoek naar geld. Naar ruim een kwart miljard, als het effe kan. Volgens The Information gaat het om $300 miljoen en volgens Business Insider spugen ze bij Mistral ook niet op $400 miljoen, mocht iemand die willen investeren op een waardering van, schrik niet, $2 miljard. Voor een bedrijf van een half jaar oud. Maar goed, Parijs is ook een dure stad.
AI geeft om ons
Het laatste AI-nieuws van deze week: uit wetenschappelijk onderzoek blijkt dat de resultaten die LLM’s als ChatGPT produceren, aanzienlijk verbeteren als je bij het invoeren van de prompt aangeeft dat je bang bent, of je onder druk gezet voelt. De antwoorden worden eerlijker en verantwoordelijker. Dit zou impliceren dat AI geeft om onze gevoelens… voor hoe lang?
Het ingewikkeldste aan Sam Bankman-Fried was zijn haar
Over eerlijke en verantwoordelijke antwoorden gesproken: Sam Bankman-Fried van crypto-beurs FTX gaf een bedroevend optreden in de rechtbank en blijkt een simpele dief die erin slaagde om ’s werelds beste investeerders wijs te maken dat hij briljant was. Er was veel aandacht voor zijn persoonlijke omstandigheden, met name zijn ouders kregen veel aandacht, vooral vanuit de mainstream media. De reacties op het vonnis lijken erop te wijzen dat meer regelgeving voor de crypto-sector uit Washington onderweg is.
Bankman-Fried en zijn collega’s hebben miljarden gestolen van FTX-klantengelden, die zij gebruikten om te investeren in startups, voor politieke donaties en voor leningen aan zichzelf. Het feit dat het om een crypto-beurs ging, is irrelevant. Wat wel eens te meer werd bewezen is het aloude cryptocliché: not your keys, not your coins.
Ofwel: als anderen bij jouw tegoeden kunnen komen, zijn ze al niet meer van jou. Het op een centrale beurs plaatsen van crypto is het tegenovergestelde van wat blockchain juist kan zijn; een decentraal netwerk zonder centrum, zoals een cryptobeurs.
Kraken start crypto-investeringsfonds van $200 miljoen
Ondanks alle tegenwind voor de sector heeft de Amerikaanse crypto-beurs Kraken een serieus investeringsfonds opgetuigd. Crypto is niet langer de favoriete sector onder durfkapitalisten, dat is uiteraard AI. De investeringen in crypto zijn dit jaar vier keer zo laag als in 2022.
99-jarige Charlie Munger haat vc’s
De rechterhand van Warren Buffett hoopt 1 januari 100 jaar oud te worden en is geen fan van venture capitalists: “je wilt geen geld verdienen door het naaien van je investeerders en dat is wat een hoop durfkapitalisten doen.” Tot zover mijn hoop dat je milder wordt naarmate je ouder wordt. Munger zegt dat venture capital “een heel legitieme business kan zijn, als je het goed doet,” en als je de “juiste mensen” in posities van macht plaatst.
Maar dat is momenteel niet het geval, zegt hij. “De mensen die het meeste geld verdienen met durfkapitaal lijken veel op investeringsbankiers. Ze zeggen in welk nieuw, populair gebied ze gaan investeren,” zei Munger. Echter, “ze zijn geen geweldige investeerders — ze zijn nergens geweldig in.” Munger heeft een punt, want het gemiddelde rendement van venture capital gedurende de laatste twintig jaar was 11.8%, tegen 12% voor de Nasdaq Composite.
Zelf hebben Munger en Buffett een lekker weekend, want ze maakten een paar uur geleden bekend met Berkshire Hathaway in het derde kwartaal 40% meer operationele winst te hebben behaald dan een jaar geleden en op $157 miljard in cash te zitten. Het duo krasse knarren profiteert van de koop van korte termijn staatsobligaties met hoge rente.
SPOTLIGHT 9: JUBELWEEK OP WALL STREET
Wall Street sluit zijn beste week van het jaar af met nog meer winsten.
Volgens mij is dit een unicum in de 31 weken dat ik deze nieuwsbrief maak: de hele Spotlight 9 staat in de plus. Oorlogen, bombardementen, wereldwijde spanningen, het dondert beleggers blijkbaar niet als de rente maar hoog blijft.
Dit zijn van die weken dat elke spaarder zich afvraagt of die luizige paar procent rente op de spaarrekening de beste beslissing was. Buffett en Munger steken het dus liever in staatsobligaties met korte looptijd. AP vat alle jubeltonen samen in een kort, helder artikel.
IN ANDER NIEUWS
Mark Zuckerberg scheurde bij het uitleven van zijn bedrijfs- en levensmotto ‘Move fast and break things‘ zijn voorste kruisband tijdens een rondje sparren. Dat kon hij wel delen op Instagram, maar ik zoek nog steeds naar zijn persoonlijke verklaring over de rol van de sociale medianetwerken van Meta bij de verspreiding van terreur. Maar dan verstopt hij zich achter een generieke corporate verklaring.
Even lachen: de Britse premier Sunak hield een toespraak over technologie met geluid dat slechter klinkt dan een geluidsopname van voor de Amerikaanse burgeroorlog.
Wat een week in tech: Mark Zuckerberg praatte in 3D, U2 speelde de Sphere in Las Vegas plat, Sam Altman en Jony Ive in een ‘iPhone voor AI’, Amazon stopt miljarden in AI, Spotify vertaalt podcasts in allerlei talen en Taylor Swift zat in een voetbalstadion. En de Franse autoriteiten vielen binnen in een kantoor van Nvidia.
The Sphere: vindt U2 in deze concertzaal die aanvoelt alsof je in een enorme virtual reality bril staat. Bron: The Sphere op Instagram.
U2 opende de Sphere
Eerst de meest opvallende beelden van afgelopen week. U2 opende vrijdag de Sphere in Las Vegas, de spectaculaire evenementenhal die liefst 2.3 miljard dollar kostte. Met een hoogte van 112 meter en een maximale breedte van 157 meter heeft de Sphere een totale oppervlakte van 81.300 vierkante meter en is daarmee het grootste bolvormige gebouw ter wereld.
De bezoekers van het openingsconcert van U2 lijken op social media unaniem enthousiast over de Sphere. Uiteraard biedt een mobiele telefoon geen goede indruk van de ervaring om rondom de band honderden vierkante meters scherm te zien in 16K resolutie , maar alsnog zijn de beelden van Where The Streets Have No Name en With Or Without You indrukwekkend. Het geluid scheen ook uitmuntend te zijn, best handig bij een concert en toch vaak over het hoofd gezien. Mijn broer was erbij en is zo enthousiast dat hij direct kaarten heeft gekocht voor het laatste concert van de vijfentwintig concerten tellende residency van U2 in de Sphere.
Drie versies van Mark Zuckerberg en alle drie zijn emotieloos. Griezelig realistisch. Bron: Lex Fridman podcast.
Zuckerberg en Fridman geen reclame voor Metaverse
Lex Fridman had opnieuw Meta-topman Mark Zuckerberg te gast in zijn podcast en dit keer vond het gesprek plaats op een bijzondere manier. Beiden droegen de Quest Pro VR headset en zaten niet in dezelfde ruimte, maar honderden kilometers van elkaar verwijderd. Toch oogde en voelde het gesprek levensecht. De beeldkwaliteit overtrof mijn verwachtingen.
Tegelijkertijd legde de podcast van de heren op pijnlijke wijze de achilleshiel bloot van deze technologie. Zoveel moeite, tijd en geld besteden aan het maken van een realistische avatar van iemands gezicht om vervolgens een uur met elkaar te gaan ouwenelen, is de digitale variant van met een F-35 schieten op een mug of een prinsessenjurk aantrekken om je statiegeldflessen weg te brengen naar de Jumbo: het kan, maar het is een tikje overdreven.
Ik heb niet de indruk dat mensen zo zitten te springen om hogere beeldkwaliteit van hun videocalls, dat ze bereid zijn een VR-bril op te zetten. De technologie van Meta lijkt op een technologie die op zoek is naar een toepassing. Als Steven Schnaars zijn fenomenale boek “Megamistakes: Forecasting and the Myth of Rapid Technological Change” nu zou schrijven in plaats van in 1987, zou hij zeker een hoofdstuk wijden aan de Metaverse-aspiraties van Zuckerberg die blijft proberen van VR een gemeenschappelijke gesprekservaring te maken, in plaats van blij te zijn dat het al een schitterende ervaring biedt in online games, een miljardenindustrie.
Fransen vallen weer eens binnen
Er waren deze week zoveel ontwikkelingen op AI-gebied dat het lastig leek om te duiden, tot bekend werd dat de Franse autoriteiten dinsdag een inval hadden gedaan bij ‘een maker van grafische kaarten.’ En daarmee bedoelden ze niet van die perkamenten rollen waarmee Napoleon richting Moskou marcheerde, maar de uiterst gewilde kaarten van Nvidia die nodig zijn voor de huidige generatie AI-applicaties.
Het officiële standpunt luidt dat de Europese overheden proberen om de acties te controleren van Big Tech-bedrijven bij het dwarsbomen van concurrentie. En laten die Big Tech-bedrijven geheel toevallig allemaal Amerikaans zijn; het zijn Apple, Meta, Google, Amazon en Microsoft en sinds deze week mag Nvidia zich ook tot dit rijtje door Europa verdachte bedrijven rekenen.
Het lijkt er alleen op alsof de Franse autoriteiten de kok hebben horen fluiten, maar niet weten waar de lepel hangt. Het hele AI-speelveld is namelijk veel complexer geworden dan het lijkt, waarbij alle spelers elkaar lachend een hand geven en tegelijkertijd laten struikelen.
In AI concurreer je klant en leverancier kapot
Van ‘beneden naar boven’ gezien is AI een hele aparte bedrijfstak. Nvidia is de onbetwiste koning van de scheppen en houwelen: Microsoft, Google en Amazon kopen allemaal voor miljarden aan Nvidia-chips voor hun cloud-diensten.
Maar sinds die bedrijven hebben aangekondigd zelf AI-chips te ontwikkelen om hun afhankelijkheid van Nvidia te verminderen, is Nvidia begonnen met het investeren in AI-startups die direct concurreren met Microsoft, Google en Amazon. Nvidia doet dat deels met geld en deels door deze startups bovenaan de klantenlijst voor de gewilde en schaarse AI-chips te plaatsen.
De hoop van Nvidia is dat deze startups, zoals Coreweave en Lambda Lambs, marktaandeel afsnoepen van de grote drie, zodat Nvidia kan doorgaan met het leveren van zoveel mogelijk chips aan deze sector.
Wie nu denkt dat Nvidia en bijvoorbeeld Google elkaars bloed wel kunnen drinken, zal met opgetrokken wenkbrauwen hebben aanschouwd hoe Nvidia en Google onlangs juichend een nieuwe samenwerking aankondigden om Google Cloud te verbeteren.
Alphabet CEO Sundar Pichai zei nog geen drie weken terug zelfs dat Google en Nvidia over tien jaar nog steeds zullen samenwerken. Partnerships in AI zijn een soort open huwelijken waarbij je uitspreekt dat je enorm van elkaar houdt, maar wel je profiel op Tinder open laat staan, altijd klaar voor de swipe.
De kernvraag die zich aandient voor de Europese autoriteiten is of het illegaal is dat Nvidia probeert de concurrenten van hun huidige klanten groter te maken. Duurbetaalde anti-trust advocaten wrijven zich vergenoegd in de gemanicuurde handjes.
Het blijft AI-miljarden regenen
Amazon kondigde aan dat het liefst 4 miljard dollar investeert in Anthropic voor een minderheidsbelang, waarbij het de bedoeling is dat Anthropic gebruik maakt van de cloud-diensten van Amazon’s AWS, de grootste cloudleverancier ter wereld. Het is het op verkapte wijze kopen van marktaandeel, maar op een mogelijk slimme manier, want het is niet uitgesloten dat Amazon forse winst gaat boeken op de aandelen in Anthropic.
Character.AI, een startup die chatbots aanbiedt die vrijwel iedereen kunnen imiteren (een populaire bot is Super Mario, inclusief bedroevend slecht Italiaans bedoeld dialect), is bezig om honderden miljoenen dollars aan nieuwe financiering op te halen die het bedrijf zou kunnen waarderen op meer dan 5 miljard dollar, volgens insiders. Meestal zijn die anonieme bronnen de oprichters zelf, die de druk op investeerders zo opvoeren en de deal semi-openlijk rondshoppen.
Die 4 miljard dollar in Anthropic en 5 miljard dollar waardering van Character.ai zijn klein bier voor marktleider OpenAI, dat een waardering van 90 miljard dollar nastreeft in een deal waarin personeelsleden een deel van hun aandelen verkopen. Deze waardering is liefst drie keer zo hoog als… een half jaar geleden, toen OpenAI 300 miljoen dollar ophaalde op een waardering van 29 miljard dollar.
Geheel toevallig lanceert Mistral een eerste model
Wellicht ben ik een EU-AI-wappie, want ik vind het bijzonder toevallig dat de inval van de Franse autoriteiten bij Nvidia plaatsvindt in de week dat de Franse trots op AI-gebied, Mistral, zijn eerste model presenteerde met de claim dat het beter presteerde dan één van de kleinere modellen van Meta, de Llama 2 13B. (Kan niemand bij Meta trouwens met betere namen komen dan Llama 2 13B? Misschien kan Zuckerberg iemand op Fiverr vragen om hulp.)
Uiteraard liet Meta dat niet over zich heen komen en verspreidde het bericht dat Llama 2 Long AI (weer zo’n heerlijke naam) beter presteerde dan GPT 3.5 Turbo van OpenAI en Claude 2, het product van Anthropic dat net die 4 miljard dollar ophaalde van Amazon.
‘De AI-race is maf’
The Information concludeerde terecht; “Het doet me afvragen welke race al deze bedrijven denken dat ze aan het lopen zijn. Tot nu toe lijkt het vooral te gaan om geld en distributie. De technologie lijkt steeds meer samen te komen, wat betekent dat de winnaars niet per se degenen zijn met de beste techniek, maar degenen die erachter komen hoe ze er het meeste geld uit kunnen halen.
En die race zal zeker in het voordeel zijn van gevestigde partijen zoals Google, Microsoft, Amazon en Meta, wiens bestaande producten al miljarden opleveren. Geen wonder dat OpenAI serieus nadenkt over het bouwen van een apparaat. Als het zo doorgaat, zal er een nieuwe wig nodig zijn om de strijd echt te openen.”
De ‘iPhone voor AI’?
Inderdaad, de Financial Times meldde donderdag dat ChatGPT-maker OpenAI in vergevorderde gesprekken is met de legendarische voormalig Apple-ontwerper Jony Ive en SoftBank’s Masayoshi Son om de “iPhone van kunstmatige intelligentie” te bouwen, gesteund door meer dan 1 miljard dollar aan financiering van het Japanse conglomeraat.
Jony Ive was de favoriete ontwerper van Steve Jobs, bracht meer dan twee decennia door bij Apple en leidde het ontwerp van de felgekleurde iMacs die Apple hielpen herrijzen uit een bijna-doodervaring in de jaren ’90, evenals het ontwerp van de iPhone.
Het nieuws van de mogelijke samenwerking tussen Ive en Altman, gefinancierd door Son, werd wereldwijd breed uitgemeten, maar ik miste bespiegelingen over wat voor soort apparaat een ‘AI-hardware device’ zou moeten zijn. Ik kan me er geen voorstelling bij maken, juist omdat smartphones al zo krachtig zijn geworden en een installed base van miljarden hebben.
ChatGPT actueler en leert zien, luisteren en spreken
In al het financiële geweld zou je bijna vergeten dat er razendsnel grote verbeteringen aan de producten worden geïntroduceerd.
ChatGPT meldde afgelopen week: “Stem en beeld geven je meer manieren om ChatGPT in je leven te gebruiken. Maak een foto van een bezienswaardigheid tijdens het reizen en voer een live gesprek over wat er interessant aan is. Eenmaal thuis, maak foto’s van je koelkast en voorraadkast om erachter te komen wat er voor het avondeten is (en stel vervolgvragen voor een stapsgewijs recept). Na het avondeten, help je kind met een wiskundeprobleem door een foto te maken, het probleem te omcirkelen en hints te delen met jullie beiden.”
(Ik concludeer hieruit dat ChatGPT nog niet is getraind in het leven van een willekeurige kindloze man die in Singapore en Bali woont, waar de hawker centers, warungs en bezorgdiensten het dagelijks leven domineren.)
Een groot bezwaar tegen ChatGPT was het ontbreken van actuele gegevens, omdat het model eerder alleen was getraind met gegevens tot en met september 2021. Deze week werd bekend dat ChatGPT actueel wordt, hetgeen betekent dat sommige premium gebruikers de chatbot vragen kunnen stellen over actuele zaken en toegang kunnen krijgen tot nieuws. OpenAI zei dat de functie binnenkort voor alle gebruikers beschikbaar zou zijn.
Op moment van schrijven, 1 oktober, is geen van de genoemde functies voor mij nog beschikbaar en eindigt de data van ChatGPT in januari 2022. Hopelijk verandert dit snel.
Spotlight 9: Ethereum weer winnaar, Microsoft onderschat?
Een wisselvallig beeld deze week: Amazon, Apple en de S&P 500 daalden, terwijl Nvidia en Ethereum flink stijgen.
Het is ronduit opvallend hoe weinig er serieus wordt bericht over het belangrijke blockchain-ontwikkelplatform Ethereum, vooral in vergelijking met de hijgerige berichtgeving over AI-bedrijven.
Het is door alle reuring rondom AI wel logisch dat Wall Street eindelijk gaat in zien dat het belang dat Microsoft heeft in OpenAI, invloed heeft op het aandeel Microsoft.
Om twee redenen: allereerst puur financieel, want als Microsoft daadwerkelijk 49% van de aandelen van OpenAI bezit, vertegenwoordigt dat belang op dit moment een waarde van 44 miljard dollar. Op de marktwaarde van 2.35 biljoen (2350 miljard) dollar van Microsoft is dat nog geen 2%, maar er zijn dagen dat ondergetekende het niet heeft liggen.
Daarnaast maakt OpenAI gebruik van het Azure-platform van Microsoft waardoor, met de miljardenuitgaven van OpenAI aan deze clouddiensten, Microsoft ook weer fors verdient aan OpenAI.
Fortune berichtte in januari dat Microsoft in ruil voor de 10 miljard dollar investering in OpenAI tevens het recht verkreeg op 75% van de winst van OpenAI totdat het deze 10 miljard dollar heeft terugverdiend; plus een extra 3 miljard dollar die het al in het bedrijf had geïnvesteerd in voorgaande jaren. Laat de Franse autoriteiten het niet horen of ze komen ook bij Microsoft op de koffie – met croissant.
Het resultaat is verrassend goed. Dit is bijvoorbeeld Lex Fridman in het Spaans in gesprek met Yuval Noah Harari, die opeens klinkt als een Spaanse flamenco-danser in plaats van een Israelisch historicus.
Het befaamde investeringsfonds Andreessen Horowitz opent in Londen de Crypto Startup School (CSS), een twaalf weken durend acceleratieprogramma voor startende bedrijven, dat expertbegeleiding, kapitaal en middelen biedt die zijn afgestemd op crypto-oprichters.
Linda Yaccarino leek gefrustreerd en van slag tijdens een interview dat bij momenten vreemd, onzeker en confronterend was. Ooit wen ik eraan dat Twitter nu X heet, maar nu nog niet.
Met een gouden medaille in Street Fighter of FIFA maken Zuid-Koreaanse mannen kans op vrijstelling van militaire dienst. Ik heb gezocht of er ook vrijstelling werd gegeven aan winnaars van Grand Theft Auto, maar helaas. Het zou absurd zijn als je in GTA de dienstplicht kon ontlopen door met hoge snelheid in een winkelcentrum slachtoffers te maken.
Wetenschappers leren meer over “sesquiterpenen”, dampen afkomstig van bomen die wolken zouden kunnen maken, waardoor de aarde afkoelt. “Het is een terugkoppelingslus, het klimaat beïnvloedt de wolkvorming, en de wolken beïnvloeden het klimaat.”
Een hele opvallende, privacy gevoelige variant op Google Cloud, met de beste privacy verklaring die ik heb gezien: in gewone mensentaal en juristentaal.
Als we social media moeten geloven zou footballspeler Travis Kelce enorm garen spinnen door zijn liaison met La TayTay; Taylor Swift. Ik keek op zijn Instagram en Tiktok en zag een toename van nog geen half miljoen volgers naar 3.6 miljoen, dus het valt mee. Ter vergelijking: Swift heeft 273 miljoen volgers. Wel grappig: de meme waarbij vrouwen hun man filmden terwijl ze manlief met serieus gezicht vertelden dat het zo lief was van Swift dat ze Superbowl-winnaar Kelce ‘op de kaart had gezet.’ De ontzetting van deze man, in combinatie met zijn zelfbeheersing, is prijzenswaardig.
Bij de vijfentwintigste editie van deze nieuwsbrief wil ik over deze saaie nieuwsweek heenkijken naar wat de laatste vijf jaar de best renderende investering op tech-gebied is geweest. Tot mijn verbazing was dat niet Apple, Bitcoin of Nvidia, maar Tesla. In de cryptowereld bleek Ethereum liefst twee keer zoveel te zijn gestegen als Bitcoin. Ok, één nieuwsfeitje viel wel op deze week: Tinder introduceert een abonnement van $500 per maand, voor de echte liefhebbers.
Als Tesla en Ethereum samen een auto zouden maken, zou die er volgens Midjourney zo uitzien.
Tesla en Ethereum de grote winnaars
Tesla steeg de laatste vijf jaar liefst 1287% en Ethereum 611%, tegen Nvidia 492%, Bitcoin 305% en Apple 210%. Intussen deed de S&P 500, de klassieke benchmark, 48%. Oorlog en inflatie ten spijt, is sparen nog steeds veel duurder gebleken dan index-beleggen.
Tesla en Elon Musk laat ik aan Walter Isaacson, wiens boek over Musk een enorme hit is. Liever kijk ik naar Ethereum, juist omdat de traditionele media zelden of nooit een fatsoenlijke analyse over dit onderschatte platform publiceren.
Maar voor we de cijfers en koersen induiken, is het belangrijk om te bekijken wat Ethereum doet en kan en wat het verschil is met die blockhainbroer van een andere moeder, Bitcoin. Voor deze beschrijving heb ik gebruik gemaakt van ChatGPT en het standaardwerk van Gert-Jan Lasterie.
Ethereum is een openbare werkplaats
Stel je voor dat het internet een grote stad is. In die stad heb je een markt voor handel, een bibliotheek voor informatie, een bank voor geldzaken, enzovoort. Bitcoin is zoiets als een speciaal soort goud; waardevol en je kunt het bewaren, maar verder kun je er niet zoveel mee. De koers varieert sterk en dus je zal het niet snel gebruiken om iets mee te betalen.
Ethereum is iets heel anders, waarbij er een groepje mensen bij elkaar kwam op initiatief van Vitalik Buterin en zei: “zullen we in plaats van alleen een nieuw soort geld of een ander soort goud te maken, een soort openbare werkplaats in de stad neerzetten waar mensen van alles kunnen bouwen?”
Met Ethereum kun je ‘slimme contracten’ maken, wat een beetje klinkt als magische contracten, die zichzelf automatisch uitvoeren zodra aan bepaalde voorwaarden is voldaan. Dus stel, je wilt een huis huren. Normaal gesproken zou je naar een makelaar of woningbouwvereniging gaan, je identiteitsbewijs laten zien, betalen en papierwerk ondertekenen.
Verhuurder en huurder kunnen op basis van Ethereum een slim contract gebruiken dat zegt: “Wie het digitale sleutelgeld betaalt, krijgt automatisch de digitale sleutel van het huis.” Die transactie vindt plaats op internet, er is geen tussenpersoon nodig, alles gebeurt automatisch op basis van het slimme contract.
Maar daar houdt het niet op. Ethereum wordt gebruikt om zogenaamde ‘gedecentraliseerde applicaties’ te bouwen, dApps genoemd. Dit zijn programma’s die niet op één centrale computer draaien maar verspreid zijn over vele computers wereldwijd. Hierdoor zijn ze vaak veiliger en minder vatbaar voor fraude of censuur.
Het toverwoord is decentraal
Ook is er ‘DeFi’ (‘DieFai’), wat staat voor ‘Decentrale Financiën’. Dit zijn financiële diensten zoals leningen of verzekeringen die via slimme contracten op Ethereum werken, zonder tussenkomst van banken of andere financiële instellingen. Ook de NFT-hausse van 2021 werd gebaseerd op het Ethereum-platform.
In tegenstelling tot Bitcoin en Ripple is Ethereum technisch gezien geen valuta, maar een open-source softwareplatform voor blockchain-applicaties – waarbij Ether (ETH) de cryptocurrency is die binnen het Ethereum-netwerk wordt gebruikt.
Kortom, Ethereum is bijzonder omdat het veel meer is dan alleen een digitale munt. Het is een complete digitale wereld waar je allerlei soorten transacties en overeenkomsten kunt aangaan zonder dat je daarvoor iemand anders nodig hebt.
Het is als een nieuwe, slimmere laag van het internet. Om mee te doen heb je alleen ETH nodig als betaalmiddel, vergelijkbaar met een festivalmuntje kopen als je naar festivals gaat omdat dat muntje als enig betaalmiddel wordt geaccepteerd.
Waarom is Ethereum riskant uit beleggingsoogpunt?
Tot zover de utopische visie: een wereldcomputer met slimme contracten. Daar is niets mis mee en als ondernemer ben ik groot fan van de toegang tot een ontwikkelplatform als Ethereum. Ik sluit zelfs niet uit dat de bedenkers van Ethereum ooit een Nobelprijs voor economie krijgen.
Maar laten we vanuit beleggingsoogpunt een fundamenteel economisch principe bekijken: schaarste – of in het geval van Ethereum, het gebrek daaraan. Elk weldenkend mens steunt de uitgebreide visie van Ethereum. Het wil de olie zijn die de tandwielen van Web3 aandrijft. Maar de olievoorraad is eindig; Ethereum is dat niet.
Bitcoin heeft zijn eigen tegenverhaal. Het is beperkt tot eenentwintig miljoen Bitcoins en dat betekent ingebouwde schaarste. Je hoeft geen econoom te zijn om te begrijpen dat schaarste de vraag stimuleert, wat op zijn beurt de prijs opdrijft.
Maar Ethereum is als een nooit eindigende digitale oliebron. Geweldig om het netwerk van stroom te voorzien en ervoor te zorgen dat er altijd genoeg is, maar niet zo geweldig voor het fundamentele principe van vraag en aanbod. Als ETH te overvloedig wordt, kan de waarde ervan afnemen, waardoor de prijs per munt daalt. Het oneindige aanbod betekent dat ETH net zo gewoon wordt als kraanwater in ontwikkelde landen: natuurlijk heb je het nodig, maar je gaat er geen premie voor betalen.
Het ontbreken van een aanbodlimiet voor Ethereum kan dus de achilleshiel zijn voor een stabiel ontwikkelende koers. Houd het daarom scherp in de gaten als je overweegt na de volgende paragrafen om in Ethereum te investeren, want het ontbreken van een aanbodlimiet is geen kers op de taart; het kan de hele taart zijn, of zelfs de hele banketbakkerij – in een land vol diabetici.
Spotlight 9: TSLA fenomenaal, ETH twee keer zo snel gestegen als Bitcoin
Met 1287% stijging in vijf jaar verdient Tesla een plaatsje in de Spotlight 9.
Het idee achter de Spotlight 9, een door ChatGPT bedachte naam voor deze rubriek, was om wekelijks kort bij te houden hoe de belangrijkste tech-beleggingen het deden vergeleken met de benchmark, de S&P 500. Het blijft simpel: als een belegging het op lange termijn niet beter doet dan de S&P 500, waarom zou je daar dan in investeren en niet in de S&P? Amazon is zo’n tegenvaller, met slechts 29% stijging in de laatste vijf jaar tegen +48% voor de S&P 500.
Het beurssentiment is belangrijk omdat als het daar regent, het in de hele technologiewereld tot aan de jongste startups, doordruppelt. Als er geen exits, geen beursgangen zijn, betekent dat minder investeringen in grotere techbedrijven die nog niet beursgenoteerd zijn en heeft het zijn weerslag op de hele techsector. Uiteindelijk worden nieuwe innovaties daardoor beperkt.
Meta eruit, Tesla erin
Tesla zat niet in mijn Spotlight 9 lijstje omdat ik wekelijks de vijf grootste techbedrijven volg, gerangschikt naar marktwaarde. Dat zijn Apple, Microsoft, Alphabet (Google), Microsoft en Meta (Facebook). Tesla valt daar net buiten, maar het wordt interessant: Meta is op dit moment $769 miljard waard en Tesla… $767 miljard.
Op basis van de prestaties over de laatste vijf jaar heb ik Meta uit de Spotlight 9 gegooid en Tesla zit er vanaf vandaag in. Zuckerberg is er vast kapot van en in huize Musk lopen Elon en de kleine x-jes op zeker een algoritmisch berekende polonaise. Laten we hopen dat Musk met Tesla niet teleurstelt, anders moet ik weer een nieuw plaatje maken.
Geen meestervoorspellers
Behalve de vijf grootste techbedrijven naar marktwaarde volg ik tevens de twee grootste cryptomunten, Bitcoin en Ethereum. Er is zo weinig aandacht voor crypto in de traditionele media en ik heb zelf zo weinig interesse in de dagkoersen, dat ik compleet had gemist dat na alle sterk belichte koersdalingen van de laatste twee jaar Ethereum en Bitcoin nog altijd hele goede beleggingen zijn gebleken voor mensen die iets verder kijken dan een week, een maand of een jaar.
Het is in de cryptowereld haat en nijd tussen Bitcoin-maximalisten en altcoin-lovers. Dat is zoiets als een metalhead die aan een rapper uitlegt waarom zijn muziek beter is. Het zijn onvergelijkbare grootheden, waarbij Bitcoin zoals gezegd enigszins kan worden vergeleken met een populaire, digitale variant van goud, terwijl Ethereum een veelgebruikte bouwsteen is van Web3.
Allebei hebben een bepaald nut, maar hoe dat zich zal weerspiegelen in de koers is een totale gok. Zover ik weet was er in september 2018 in elk geval niemand die voorspelde dat Ethereum (+611%) twee keer zoveel in waarde zou stijgen als Bitcoin (+305%).
Tinder’s abonnement van $500 per maand
‘Hate the game, don’t hate the players’ dacht Tinder en introduceerde een abonnement van $500. Per maand.
Ik las dit artikel en ik heb het niet kunnen lezen zonder bij elke vijf zinnen een vertaling uit Amsterdam-West in mijn hoofd te horen spoken. Ik vertaal die hieronder weer naar taalgebruik waardoor deze mail niet in je spamfilter beland.
Laten we beginnen met deze passage: “We weten dat er een subgroep van zeer betrokken en actieve gebruikers is die prioriteit geven aan effectievere en efficiëntere manieren om verbindingen te vinden”, aldus Tinder Chief Product Officer Mark Van Ryswyk, “en daarom hebben we de afgelopen tijd uitgebreide tests met dit publiek uitgevoerd.”
Vertaling: “We weten dat er een horde hitsige hijgers ongelimiteerd geld aan ons wil betalen, als ze maar nieuwe slachtoffers liefdes kunnen vinden.”
We gaan door: “Het nieuwe plan dat vrijdag werd aangekondigd, genaamd Tinder Select, werd slechts aangeboden aan minder dan 1% van de Tinder-gebruikers die tot de meest actieve van de app behoren, aldus het bedrijf. Voor bijna $6.000 per jaar zullen gebruikers toegang krijgen tot nieuwe functies, zoals ‘VIP’ zoeken, matchen en conversatie, die momenteel niet beschikbaar zijn bij de bestaande betaalde abonnementen.”
Vertaling: “We weten nog niet precies hoe we het legaal moeten doen, maar we gaan deze groep verslaafden de kans geven om sneller hun slachtoffers doelgroep te bereiken, ten koste van dan die klantjes van ons die maar een paar tientjes betalen.”
Een ander pareltje uit het artikel: “Tinder-moederbedrijf Match Group Inc. heeft ervaring met dure abonnementen. In 2022 kocht het The League, een dating-app die alleen op uitnodiging toegankelijk is en zich richt op ‘ambitieuze, carrièregerichte singles’. De League heeft een VIP-abonnement dat $1.000 per week kost. Het bedrijf zei eerder dat het succes van het dure abonnement van The League ervoor zorgde dat Match Group heroverwoog hoe het ‘gebruikers met een hoge intentie’ kon aanspreken op zijn andere apps zoals Tinder.”
Conclusie: het is hartstikke leuk dat mensen tegenwoordig de kans hebben om meer potentiële partners c.q. speelmakkertjes te vinden dan vroeger op de bushalte naar kantoor of in het biljartcafé. Maarreh… ‘Gebruikers met een hoge intentie?’ Vroeger hadden we voor dat soort laagdrempelige jongens en meisjes hele andere benamingen.
Tot slot
YouTuber en postdoctoraal onderzoeker Rob ter Horst van het CeMM onderzoekscentrum voor Moleculaire Geneeskunde in Wenen testte de nieuwe Apple watches en maakte er deze leuke en informatieve video over, op wetenschappelijke basis. Volgens zijn cv is Ter Horst ‘ontwerper en onderzoeksonderwerp tegelijk van een uitgebreide N=1 studie op het gebied van computationele scheikunde en bio-informatica.’
Misschien leuk als Ter Horst zijn wetenschappelijke expertise en N=1 aanpak loslaat op dat abonnement van $500, een maandje los gaat op Tinder en alle bevindingen van zijn wetenschappelijk onderzoek op YouTube publiceert?
Het leek een rustige week op technologiegebied, tot er de laatste paar dagen van alles gebeurde. Voormalig Google CEO Eric Schmidt kondigde een nieuwe non-profit organisatie aan die de grootste wetenschappelijke problemen met AI hoopt op te lossen, de koers van Europa’s fintech lieveling Adyen stortte in elkaar, ook crypto kreeg klappen met een forse daling van Bitcoin en XRP, er werd een rechtzaak gestart van teleurgestelde Bored Ape NFT kopers tegen veilinghuis Sotheby’s en het fonds met Arabische oliemiljardairs maakt $8 miljard winst op… computerchips. Op de valreep verbrak een auto uit Kroatië de records van Tesla.
De prijzen van Bored Apes zijn gedaald naar $50.000, maar lezers van mijn nieuwsbrief mogen deze met Midjourney gemaakte droevige aap gratis hebben.
“Met de komst van AI staat de wetenschap op het punt veel spannender te worden – en in sommige opzichten onherkenbaar. De weerklank van deze verschuiving zal ver buiten het lab worden gevoeld; het zal ons allemaal beïnvloeden,” schreef Schmidt.
Eerder investeerde Schmidt in DeepMind (gekocht door Google), OpenAI, CloudMinds, Vicarious, Cogitai en Elemental Cognition. Tenminste, dat zegt de chatbot Pi van Inflection.ai, een ander AI bedrijf waar Schmidt in investeerde. Inflection AI is een startup uit San Francisco die conversationele AI-chatbots ontwikkelt. Twee maanden geleden haalde het bedrijf liefst $1,3 miljard op in een financieringsronde onder leiding van Schmidt, Bill Gates en Nvidia.
Waslijst AI-investeringen van Schmidt
Pi vergat nog Anthropic, SandboxAQ, Upstart, Rebellion Defense, Urban Engines en Mistral te noemen, waarover ik eerder schreef, dus het ouderwetse overzicht op Crunchbase lijkt completer. De verschillende AI-technologieën die deze bedrijven ontwikkelen omvatten chatbots, kwantumcomputing, cloudgebaseerde systemen en AI die leert zoals mensen leren. De toepassingen van deze technologieën zijn divers en verstrekkend. Ze variëren van het ontdekken van medicijnen en robotica tot vertalingen en persoonlijke assistenten.
Schmidt is wereldwijd de belangrijkste investeerder in AI geworden, die er niet voor schroomt om in bedrijven te investeren die elkaars directe concurrenten zijn. Dit kan nog weleens tot problematische situaties leiden in de toekomst, maar voorlopig lijkt geen bedrijf erom te malen en is zijn geld, kennis en netwerk overal welkom.
Niemand heeft alleen maar geluk en ook Schmidt had deze week te kampen met persoonlijke tegenslag in de buitencategorie ‘first world problems’, toen bleek dat het superjacht Alfa Nero dat hij in juni op de kop dacht te hebben getikt, nog steeds aan de ketting ligt. Gelukkig dat Schmidt nog een bootje heeft om de zomer op door te komen, de bijna een halve eeuw oude omgebouwde ijsbreker Legend. Ik ken Schmidt niet persoonlijk, maar heb een zwak voor iemand die een ijsbreker uit 1954 ombouwt.
Spotlight 9: Adyen, Bitcoin en XRP onderuit, Nvidia stijgt opnieuw
Meestal sluit ik mijn nieuwsbrief af met een snelle blik op de belangrijkste publieke tech-investeringen die naar mijn mening de techwereld het sterkst beïnvloeden, in een rubriek waarvoor ChatGPT de naam Spotlight 9 bedacht. De koersval die Adyen en de cryptowereld de laatste dagen beleefden verdient deze keer meer aandacht. Nvidia, maker van de chips die nodig zijn om AI-toepassingen optimaal te laten draaien, beleeft daarentegen hoogtijdagen met weer een nieuwe miljardenorder, dit keer uit de Arabische wereld.
Het aandeel Nvidia lijkt meestal precies de andere kant op te bewegen dan de meeste tech-aandelen, die leden onder een algehele marktcorrectie.
Adyen keldert door afnemende omzetgroei
Wat is er gebeurd? De aandelenprijs van Adyen heeft deze week een enorme dreun gekregen, met een daling van ongeveer 39%. Het Amsterdamse bedrijf presenteerde kwartaalcijfers met een onverwachte vertraging van de omzetgroei en een daling van de winst, die leidden tot een verkoopgolf van het aandeel door beleggers.
Adyen-aandelen noteerden vrijdag een daling voor de zesde opeenvolgende sessie, wat de langste neerwaartse trend betekende sinds 1 september 2022, aldus Dow Jones Market Data. In deze zes dagen is de koers met meer dan 45% gekelderd, de grootste zesdaagse daling ooit van het aandeel Adyen.
Adyen verdient alle lof dat het niet meedeed aan alle ontslagrondes in de techwereld en zelfs ruim 500 nieuwe werknemers aantrok, die het waarschijnlijk normaliter minder makkelijk aan boord had kunnen halen in een competitievere arbeidsmarkt. Het management verkoos de lange termijn boven de korte termijn en dat is te prijzen.
Maar met name de afname van de groei in de grootste markt ter wereld, de Verenigde Staten, is een slecht teken. De concurrentie in de VS (waaronder Stripe, Braintree, Fiserv en PayPal) biedt volgens Adyen CEO Pieter van der Does een vergelijkbare dienst tegen een lagere prijs, hetgeen impliceert dat Adyen structureel ofwel marktaandeel ofwel een deel van de winstmarge zal inleveren.
Adyen is genoemd naar het Surinaamse woord voor ‘opnieuw’, nadat de oprichters eerder succesvol waren met het payment bedrijf Bibit. Hopelijk slaagt het management erin om opnieuw, feitelijk voor een derde keer, een payment bedrijf nieuw leven in te blazen. Adyen, adyen!
De ordergrootte van de bestelling van de Verenigde Arabische Emiraten is niet exact bekend, wel dat het gaat om ‘duizenden’ Nvidia GPU’s voor het eigen open-source large language model, Falcon, dat is ontwikkeld in het staatsinstituut voor technologische innovatie in Masdar City in Abu Dhabi. Samen betekenen deze orders weer enkele miljarden omzet voor Nvidia.
De vraag blijft welke marge Nvidia maakt op de peperdure H100-chips en juist daarover verscheen vrijdag een fascinerend bericht, waaruit blijkt dat Nvidia bijna 1000% bruto marge maakt op de H100. Het is opvallend dat in dit artikel wordt gesproken over een verkoopprijs per H100 van $25.000 tot $30.000 terwijl het FT rekent met de in de markt gangbare $40.000.
In elk geval lijkt deze conclusie over Nvidia gerechtvaardigd: ‘with expectations of the AI accelerator market being worth around $150 billion by 2027, there’s seemingly nothing else in the future but green.’ Het is simpel, elke AI-speler kan niet zonder de chips van Nvidia.
Bitcoin gevoelig voor iets ouderwets: stijgende rente
De Bitcoin-prijzen daalden donderdag laat plotseling na berichten over honderden miljoenen aan verkopen, wat een bloedbad teweegbracht op de futures- en spotmarkten.
Bitcoin daalde 11%, maar blijft ongeveer 60% boven waar het dit jaar begon en verslaat andere goed presterende activa zoals technologieaandelen. Maar een groot aantal tegenwinden – van stijgende obligatierendementen tot druk van de regelgeving en economische zwakte in China – ondermijnen de aantrekkingskracht van cryptocurrencies.
Ik sluit deze week af met links naar een aantal zaken die me opvielen, in willekeurige volgorde.
Sotheby’s aangeklaagd door apenkopers
Dat is een kop die niemand pakweg drie jaar geleden had kunnen bedenken. Kopers van Bored Ape NFT’s klagen Sotheby’s aan want, zo luidt de redenering, Sotheby’s verkoop voor $24 miljoen van Bored Apes aan FTX gaf Bored Ape NFT’s “een air van legitimiteit“.
Sotheby’s zou hebben gezegd dat de koper een traditionele verzamelaar was in plaats van een naar later bleek malafide cryptobeurs, waardoor andere kopers een te rooskleurig beeld kregen van de vraag naar Bored Apes. Toch lijken kopers van Bored Apes die nu klagen over de waarde, op mensen die een kaartje voor de film Titanic kochten en zich achteraf beklaagden dat ze het eind al kenden.
#PrayforJustin
Het is niet te verwachten dat Justin Bieber zich schaart onder de klagers, maar erg veel plezier heeft de zanger nog niet gehad aan zijn Bored Ape #3001. Bieber betaalde naar verluidt $1.3 miljoen in ETH, maar de aap is op dit moment nog slechts $39.000 waard. De apen van Madonna en Steph Curry doen het niet veel beter. Gelukkig kunnen ze het lijden.
Arm leidt de weg naar de beurs voor Instacart en anderen
Instacart, softwarebedrijf Databricks en Socure, een start-up op het gebied van identiteitsverificatie, behoren volgens FT tot de andere bedrijven die worden beschouwd als kandidaten voor een beursgang. De verwachting is dat de waardering van Instacart nog maar een kwart zal bedragen van de waardering in de laatste private financiering in 2021, die rond de $40 miljard lag.
Gisteren werd bekend dat Softbank 25% van de aandelen Arm heeft gekocht van Vision Fund 1 op een waardering van $64 miljard, ongeveer in de verwachte price range van de IPO. Het is apart dat er vlak voor de beursgang zo’n grote verkoop plaatsvindt, maar Reuters meldt de reden: de deal elimineert een mogelijke dump van aandelen Arm na de beursgang, omdat Vision Fund van plan was om zijn belang snel na de beursgang te gelde te maken, terwijl SoftBank heeft aangegeven een strategische investeerder voor de lange termijn te blijven.
$8 miljard winst
Softbank koopt de aandelen eigenlijk terug, want het verkocht in 2017 deze 25% aandelen Arm voor $8 miljard aan Vision Fund, wiens grootaandeelhouders, de staatsfondsen van Saudi-Arabië en Abu Dhabi, bij een waardering van $64 miljard dus een winst van liefst 100% boeken: 25% van de aandelen voor $16 miljard minus de aanschafprijs van $8 miljard is nog altijd een prettige $8 miljard winst. De verkopende partijen zijn dezelfde landen die net de miljardenorder bij Nvidia hebben geplaatst, ongetwijfeld geruggesteund door hun recente succes met technologie-investeringen.
Niemand verwacht echter dat deze IPO’s zullen leiden tot een hernieuwde bullmarkt, maar het geeft wel aan dat het beursklimaat in elk geval niet verder verslechtert. Tot nu toe is er dit jaar slechts $ 14 miljard opgehaald in IPO’s op Amerikaanse beurzen, vergeleken met $ 241 miljard op dit moment in het recordjaar 2021 voor IPO’s, volgens gegevens verzameld door Bloomberg.
Voedselbank werd toeristische trekpleister
Wanneer een voedselbank als derde toeristische trekpleister van een stad wordt aangeprezen, wordt AI snel aangewezen als de schuldige. Maar juist het ‘menselijk toezicht’ dat algoritmische inhoud op MSN samenstelt, had op de een of andere manier een lijst met toeristische hotspots over het hoofd gezien waarin de voedselbank op nummer drie stond. Het is onduidelijk hoeveel toeristen zich daadwerkelijk bij de voedselbank hebben gemeld voor een rondleiding.
‘You Should Kill Your Startup‘
De podcast “More or Less” van de echtparen Morin en Lessin bespreekt het grootste taboe in de startupwereld: wanneer je het moet opgeven en het bedrijf sluiten. Het is een onpopulair onderwerp en verdient daarom applaus. Het is geen podcast die ze opnamen met de gedachte ‘deze gaat lekker scoren.’
Kun je de dialogen op Netflix niet verstaan? Je bent niet de enige.
Veel mensen streamen programma’s en films met de ondertitels altijd aan – en niet omdat het cool is, meldt de New York Times. ‘In grote filmproducties kalibreren professionele geluidsmixers de geluidsniveaus voor traditionele theaters met luidsprekersystemen die een breed geluidsbereik kunnen leveren, van gesproken woorden tot luide geweerschoten. Maar wanneer je die inhoud streamt via een app op een tv, smartphone of tablet, is de audio “downgemixt” of gecomprimeerd om het geluid door kleine, relatief zwakke luidsprekers te sturen.’
De oplossing: externe speakers kopen. Voor kijkers op laptops of tablets is dit nog steeds de beste test van verschillende koptelefoons waaruit blijkt dat de duurste modellen niet altijd het beste geluid bieden.
De Rimac Nevera kan binnen 24 seconden van 0 naar 400 kilometer per uur en terug naar stilstand. Waarom weet niemand, maar het is wel leuk.
Marques Brownlee reed de snelste elektrische auto ter wereld
De snelste elektrische auto ter wereld komt uit Zagreb, Kroatië en heet de Rimac Nevera. De Nevera verbrak een bijzonder wereldrecord, namelijk het wereldrecord voor het breken van wereldrecords op één dag (23). YouTuber Marques Brownlee reed de Nevera en dit gebeurde er toen hij vanuit stilstand vol gas gaf.
Eergisteren werd bekend dat de Rimac Nevera het ronderecord voor elektrische auto’s van de Tesla Model S Plaid Track Pack op de legendarische Nürburgring met liefst 20 seconden heeft verbroken. De prestaties van de Nevera zijn ronduit absurd. De motoren genereren 1,4 megawatt vermogen, oftewel 1914 paardenkrachten en liefst 2360 Newtonmeter koppel. De Nederlander in mij denkt nu: wat zou daar een grote caravan achter kunnen! De Nevera accelereert van 0 naar 100 kilometer per uur in slechts 1,74 seconden en heeft een topsnelheid van 412 km/u. Kan niet sneller, zou je denken…
Auto op dinosaurusbloed toch sneller
Hoe kan een ‘gewone’ hybride auto met bijna 900 PK minder, die behalve een elektromotor ook een ouderwetse verbrandingsmotor herbergt die draait op dinosaurusbloed, de Mercedes-AMG ONE, toch nog 25 seconden sneller zijn dan de Rimac Nevera? Het antwoord is simpel: bochten.
Elke bezitter van een elektrische auto doet wat Brownlee deed in de video, dat is het gaspedaal intrappen op een rechte weg. Maar de Nordschleife telt 73 bochten en de Nevera weegt 2150 kilo, terwijl de Mercedes-AMG ONE ‘slechts’ 1695 kilo weegt. Gecombineerd met de bijzonder efficiënte downforce (neerwaartse aerodynamische druk) van de AMG ONE, ironisch genoeg een kwaliteit die de Formule 1 wagen van Mercedes al twee jaar ontbeert, is de Nevera simpelweg te traag in de bochten. Hoewel traag een relatief begrip is in dit segment.
Als expert op dit gebied, want ik ben immers voormalig leerling-redacteur bij het autoprogramma De Heilige Koe en maker van de tv-reportage over het Open Nederlands Kampioenschap autowassen 1987, raad ik aan eerst te kijken naar de video van de Rimac Nevera op de Nordschleife en daarna te zien hoe de Mercedes-AMG ONE het ronderecord neerzette.
